Kính thưa các
thầy cô giáo, các bạn học sinh thân mến !
Các bạn thân mến ! Ca dao
dân ca là loại hình văn nghệ truyền miệng, một hình thức văn hóa giân dan có từ
lâu đời. Nó có thể là một câu nói triết lý bao hàm nội dung giáo dục của ai đó.
Trải qua thời gian, mọi người thấy đúng và nghe theo, thậm chí họ có thể thêm
vào hoặc bớt đi để đúng với hoàn cảnh cụ thể. Ca dao người Việt thường được cấu
tạo bằng hai câu lục bát, khi có nhiều câu kết thành một đoạn ngắn thì gọi là
dân ca.
Mỗi một miền
quê trên đất nước Việt Nam đều có những câu hò, điệu hát rất chung mà lại rất
riêng, mang âm hưởng của từng vùng, miền. Tất cả cùng hòa vào câu thơ, giọng
hát của những làn điệu, tạo thành dòng tục ngữ ca dao dân ca Việt Nam rất đa dạng
và phong phú. Nó thấm sâu vào tâm hồn mỗi một chúng ta từ thưở lọt lòng bằng những
lời ru của bà, của mẹ, là người bạn tinh thần thân thiết của chúng ta khi cắp
sách đến trường cho đến hết cuộc đời.
Tục ngữ, ca dao,
dân ca Việt Nam được ví như viên ngọc quý luôn tỏa sáng trong kho tàng văn học
dân gian Việt Nam. Từ những kinh nghiệm trong lao động sản xuất, trong quan hệ
xã hội, sinh hoạt đời thường, quan hệ gia đình hay tình yêu đôi lứa, những vui
buồn ghét giận…những câu ca dao ra đời được nhiều người thuộc nhớ.
Để đến gần hơn
với tục ngữ ca dao dân ca, Thư viện Trường THDT xin giới thiệu tới các thầy cô
giáo và các em học sinh cuốn sách “Tục ngữ, ca dao, dân ca Việt Nam” .Cuốn sách
do tác giả Vũ Ngọc Phan biên soạn, gồm 563 trang, khổ 14,5 x 20,5 cm được nhà
xuất bản Thười Đại tái bản lần thứ 8 năm
2010.
cuốn sách được chia làm sáu phần:
-
Phần thứ nhất: Nội dung và hình thức nghệ thuật của tục ngữ, ca dao, dân ca và
mối liên quan giữa những thể loại vần vè của văn học dân gian với văn học thành
văn.
- Phần thứ hai: Quan hệ thiên nhiên
-
Phần thứ ba: Quan hệ xã hội. Được chia thành các mục: Tình yêu nam nữ, Hôn nhân
và gia đình, thái độ của nhân dân đối với giai cấp phong kiến, đối với thực dân
Pháp và tay sai; Ca dao kháng chiến chống Pháp và Ca dao chống Mỹ
cứu nước.
-
Phần thứ tư: Dân ca.
-
Phần thứ năm: Tục ngữ ca dao của đồng bào miền núi.
-
Phần thứ sáu: Kết luận nói đến vai trò của tục ngữ ca dao trong việc xây dựng
ngôn ngữ và văn học dân tộc. Phát huy nghệ thuật truyền thống của ca dao xưa
trong sáng tác mới.
Các bạn hãy cùng đọc và cảm nhận vẻ đẹp giá trị nghệ thuật
trong từng câu ca dao, tục ngữ giàu hình ảnh và gợi mở này nhé:
Cày đồng đang buổi ban trưa,
Mồ hôi thánh thót như mưa ruộng cày.
Ai ơi! Bưng bát cơm đầy,
Dẻo thơm một hạt, đắng cay muôn phần.
Và thật xúc động hơn nữa:
Công cha như núi Thái sơn
Nghĩa mẹ như nước trong nguồn chảy ra
Một lòng thờ mẹ kính cha
Cho tròn chữ hiếu mới là đạo con
Trong mỗi chúng
ta ai cũng có một miền quê, quê hương là cánh dồng lúa thơm ngát, lũy tre xanh
trải dài dọc bờ đê, là những hình ảnh thân thương nhất đối với cuộc sống mỗi
người. Qua cuốn sách này hai tiếng quê hương nghe gần gũi và thân thương hơn,
là nơi chôn rau cắt rốn, là nơi đã nuôi dưỡng các em trưởng thành. Ta gợi nhớ đến
và không thể nào quên những lời ru ầu ơ của mẹ thiết tha trìu mến, những hình ảnh
của miền quê với biển rộng non cao, của gió lào cát cháy…để rồi trẻ thơ như được
tiếp thêm nguồn dự trữ lớn lao về lòng yêu quê hương, để rồi chắp cánh cho tuổi
thơ con thêm vững bước và sáng ngời niềm tin. Các bạn thân mến! Cuốn sách
"Tục ngữ ca dao dân ca Việt Nam” là một trong những lựa chọn ý nghĩa. Tôi
tin tưởng rằng sau khi đọc xong cuốn sách này, các bạn hãy học tập tốt hơn nữa,
làm được nhiều việc tốt hơn nữa.